Skip to the content

سەرۆکی حکومەت: ئامانجمان ئەوەیە كوردستان ببێتە نیشتمانێك بۆ زانست و زانیاری

هەولێر، هەرێمی کوردستان (GOV.KRD)- ئەمڕۆ بە ئامادەبوونی نێچیرڤان بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان و مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان، ڕێوڕەسمی ڕاگەیاندن و دەستبەکاربوونی ئینستیتیوتی داهێنان و نوێگەری لە شاری هەولێر بەڕێوەچوو.

سەرۆکی حکومەت لە گوتارێکدا ئاماژەی بەوەدا ئەو دامەزراوەیەی ئەمڕۆ ڕایدەگەیەنین، وەرچەرخانێكی گرنگە بە ئاراستەی گەشەپێدان و گەشەپێدانی كۆمەڵگەكەمان، ئەویش دەست بەكاربوونی ناوەندێكە بۆ پەرەپێدانی توانا و بەهرەی گەنجان و پێشخستنی ئابووریمان.

ئەمەش دەقی گوتاری سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستانە:

 

بەناوی خوای گەورە و میهرەبان

برای بەڕێزم كاك نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان

میوانان و ئامادەبووانی هێژا

بەیانیتان باش و زۆر زۆر بەخێر بێن

 

ئێمە ماوەیەكی زۆرە خۆمان ئامادە كردبوو بۆ ئەم بۆنەیە كە لە كەشێكی ئارامدا بتوانین ئەم ئەنیستیتیوتە ڕابگەیەنین، هەر بەم بۆنەیەشەوە سوپاسی ئامادەبوونتان دەكەم، ئەوانەی لە ناوخۆی كوردستانەوە هاتوون، چ ئەوانەی لە دەرەوەی كوردستانیشەوە تەشریفیان هێناوە، زۆر زۆر بەخێر بێن.

بەداخەوە ئەم بەیانییە، دیسان جارێكی تر بیستمان كە شاری كۆیە و زڕگوێز بەر شاڵاو و پەلاماری مووشەكەكان كەوتوون و هەندێك شەهید و برینداریش گەیەندراونەتە نەخۆشخانەكان، لە لایەك ئیدانەی ئەم دەستدرێژییە و پێشێلكردنی خاكی عێراق و هەرێمی كوردستان دەكەین،  لە هەمانكاتدا تەمەننای چاكبوونەوە بۆ بریندارەكان دەخوازین و ئارەزووش دەكەین كە شەهیدەكان جێگەیان بەهەشت بێت.

بەر لە دەستپێكی وتارەكەم، دەمەوێ ئاماژە بەوە بدەم كە ئەمڕۆ یادی 238 ساڵەی دامەزراندنی شاری سلێمانیی خۆشەویستە، بەم بۆنەیەوە پیرۆزبایی لە خۆمان و خەڵكی سلێمانی و هەموو كوردستانیان دەكەم، پێگەی شاری سلێمانی لە مێژووی خەبات و تێكۆشانی گەلەكەماندا، بەرچاو و بەرجەستەیە، شاری هەڵمەت و قوربانی و پایتەختی رۆشنبیریمان، شایستەی باشترین خزمەتە، هیوادارین بە هاوكاریی دڵسۆزانی گەلەكەمان، نیگەرانییەكانی خەڵكی ئەم شارە بڕەوێنینەوە و دوور لە دەستوەردانی حزبی و تاكڕەوی، یاسا سەروەر بێت و هەموو بەربەستەكان بەلاوە بنێین تاوەكوو بتوانین لە ڕووی ئیداری و ئاوەدانی گرنگییەكی زیاتر بە سلێمانی بدەین كە لە ئاست پێگەی رەسەنی ئەم شارە بێت. جارێكی تر پیرۆزە لە هەموومان.

بەڕێزان ئامادەبوانی هێژا:

 زۆر خۆشحاڵم كە ئەمڕۆ لەگەڵتان بەشدارم لە بۆنەیەكی گرنگدا كە ئەویش راگەیاندنی ئەنیستیتیوتی داهێنان و نوێگەریی كوردستانە كە بە KII ناسراوە، وێڕای ئەوەی بەرهەم و دەستكەوتەكانی ئەم ئەنیستیتیوتە، یەكێكە لە ئامانجەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، بۆ خودی خۆشم شتێكی زۆر تایبەتە و هەمیشە هەبوونی ناوەندێكی وا ئاواتم بووە، هەمیشە یەكێك لە ئامانجە سەرەكییەكانم دۆزینەوەی رێگە و دەرفەت بووە لەبەردەم بەهرە و تواناكانی هاونیشتمانییان بەتایبەتی گەنجەكانمان. لە هەموو دیدار و گفتوگۆكانماندا چ لەگەڵ گەنجانی كوردستان بێت یان هاووڵاتیانمان بە گشتی، هەمیشە پشتیوانیی خۆمان بۆ گەشەپێدانی بەهرە و تواناكانیان دووپات كردۆتەوە.

ئەو دامەزراوەیەی ئەمڕۆ رایدەگەیەنین، وەرچەرخانێكی گرنگە بە ئاراستەی گەشەپێدان و گەشەپێدانی كۆمەڵگەكەمان، ئەویش دەست بەكاربوونی ناوەندێكە بۆ پەرەپێدانی توانا و بەهرەی گەنجان و پێشخستنی ئابووریمان. ئەو ئەنیستیتیوتەی كە ئەمڕۆ دەست بەكار دەبێت، شوێنێك دەبێت كە ژیان بە بیرۆكەكان دەبەخشێت، داهێنان تێیدا پەرە دەسێنێت و زانست و زانین تێیدا دەگەشێتەوە و داهێنانیش پاداشت دەكرێت. KII دەبێتە ناوەندێكی وا كە لە مێژە بەئاواتم لە كوردستان بێتە كایەوە و كوردستان ببێتە نیشتمانێك بۆ زانست و زانیاری، شوێنێك كە باشترین دەرفەت بۆ مرۆڤە زیرەك و هەڵكەوتووەكانمان بڕەخسێنێت، ئەم دامەزراوەیە بە تایبەتی دەرفەتێكی زێڕین لەبەردەم گەنجەكانمان دەكاتەوە لە رووی زەمینەڕەخساندن و دابینكردنی كەرەستە و پاڵپشتیی داراییەوە، هاوكاریی بیرۆكەكانیان دەكات و پێشوازی لە هەر كەسێك دەكات كە ئامانجی ئەوە بێت داهێنان بكات یان كاتەكانی بۆ توێژینەوە و تەكنەلۆژیا تەرخان بكات.

ئاگادارین كە خەڵكی بەهرەمەندی كورد زۆر جار سوود لە بەهرە و تواناكانیان وەرنەگیراوە و دواجار زیان بە كۆمەڵگەكەمان گەیشتووە، هەروەها دەزانین كە لە ڕابردوودا ژینگەیەكی پێویستمان بۆ زۆرێك لە گەنجەكانمان دروست نەكردووە كە هەموو خەونەكانیان بەدی بێنن، یان توانای تەواوی خۆیان لە چوارچێوەی وڵاتەكەماندا پەرەپێبدەن. بۆیە دامەزراوە ئەكادیمی و شوێنی كار لە دەرەوەی وڵات، دەرفەتی باشتریان پێشكەش كردوون كە لە زۆر حاڵەتدا باشترین بەهرەدارەكانمان نەیانتوانیوە بگەڕێنەوە نیشتمان كە لە هەندێك كاتیشدا نەیانتوانیوە بیرۆكە و پرۆژەكانیان بخەنە كار بۆ خزمەتكردن و بەرەوپێشبردنی كوردستان. لە بری ئەوە، بەهرە و داهێنانەكانیان لە ئەورووپا و شوێنەكانی دیكە گەشەی كردووە و خەڵكی دیكە سوودی لێ بینیوە.

ئێمە شانازی بە هەر بەهرەمەندێكمان لە ناو رەوەندی كوردستانی دەكەین كە یەكێكن لە كاراترین و بەتواناترین رەوەند لە جیهاندا، من هیچ گلەییم لەو كوردانە نییە كە زۆرجار لە ناچارییەوە و لەبەر زوڵم و زۆری و شەڕ و گۆشەگیری و جینۆساید و ناخۆشی، لە قۆناغێكی ژیاندا ئاوارە و دەربەدەر بوون، بەڵام لێرەدا داوا دەكەم كە كۆچكردن و ئاوارەبوونی بەهرە و تواناكان بۆ دەرەوەی كوردستان كۆتایی پێ بێت، پێویستە دەست لەناو دەست لە ڕێگەی ئەم دامەزراوەیەوە هەنگاوی گرنگ لە پێناو خزمەتكردنی كوردستان بهاوێژین.

من دەمەوێ لەگەڵ ئێوە ئەمڕۆ باسی بابەتێكی گرنگ بكەم، كە بێگومان رۆڵی هەبووە لەوەی بەشێك لە خەڵكی ئێمە لە تاراوگە دوودڵ بووە لە گەڕانەوە بۆ نیشتمان، زۆرجار لە كۆمەڵگەی ئێمە و شوێنی كار و ناوەندەكانمان پێشوازییەكی گەرم لە بیروبۆچوونی رەخنەگرانە و ئاڵوگۆڕی بیروڕا ناكرێت و هان نادرێت، كە دەبێت ئەمە بگۆڕدرێ، داهێنان لەسەر بنەمای گفتوگۆ و راگۆڕینەوە دەكرێت نەك بە فەرمان و بڕیار، داهێنەرترین شوێنەكانی جیهان ئەو شوێنانە نین كە لە لایەن خۆسەپێنەكانەوە حوكمڕانی دەكرێن، بەڵكوو لەسەر بنەمای كاری تیمی و بەیەكەوە هەڵكردن و كاركردن لە لایەن بەهرەدارە كارامەكانەوە دەكرێت، چونكە لەگەڵ زیادبوونی هەر ئەندامێكی تیمەكە، بەهای كار و بەرهەمەكە زیاد دەكات بەهۆی بایەخدان بە سەرمایەی مرۆیی كە دواجار كارامەیی و بیرۆكەكان دەگەنە ئەنجام، بێگومان ئێمەش دەتوانین ئەمە بكەین.

گەلەكەمان دەرفەتی ئەوەی بۆ ڕەخساوە كە بە شێوەیەكی بەرفراوان بیر بكاتەوە، ئێمە پشتگیريی لەو بیرۆكانە دەكەین كە تەكنەلۆجیای نوێمان پێ دەناسێنن بۆ ئەوەی بتوانین بەخێرایی وەڵامی پێداویستییەكانی خەڵك بدەینەوە و خزمەتیان بكەین.

من دەزانم لە نێوان كەرتی گشتی و كەرتی تایبەتدا بۆشاییەك هەیە كە لە ڕووی پێشكەشكردنی خزمەتگوزارییەكانەوە، پێویستە پڕ بكرێتەوە، بۆیە كار دەكەین بۆ ئەوەی ئەم بۆشاییە پڕبكرێتەوە، لە هەمان كاتدا ئێمە كاری داهێنەرانە بەرز دەنرخێنین و پاداشتی دەكەین. ئەمڕۆ هەر هاونیشتمانییەكی كوردستان بیرۆكەیەكی هەبێت و بیەوێت بیخاتە بازاڕەكانەوە، ئەوا بەهۆی ئەم ئەنیستیتیوتەوە و بە پاڵپشتیی دامودەزگا پەیوەندیدارەكانی حكوومەت، لە هەموو كاتێك زیاتر دەرفەتی زیاتر رەخساوە و بەربەست و ئاستەنگەكان كەم بوونەتەوە.

ئێمە پرۆژەیاسای پارێزگاریكردن لە خاوەندارێتیی بیرۆكە و فیكریش پێشكەش دەكەین كە زۆر پێویستە بۆ پارێزگاریكردن لە مافی خاوەن بیرۆكە و داهێنەران، بۆ ئەم مەبەستەش هەنگاوی كردەیی نراوە.

بە دیجیتاڵكردنی خزمەتگوزارییەكان و ژێرخانی ئابووری و زەمینەسازیكردن لەبەردەم سیستەمی بانكیی تایبەت دەبێتە هۆی زیادبوونی متمانەی خەڵك بە دامەزراوەكانمان و ئاسانكاریش دەكات بۆ هاوبەشە ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەكان بۆ ئەوەی پشتیوانی لەم ئەنیستیتیوتە بكەن. خەڵكی كوردستان نامۆ نییە بە داهێنان، لەبیرمە لەسەرەتای نەوەدەكاندا لە هەندێك لە لادێكان بە دانانی جەنەراتۆری بچووك، وزەی كارەبایان لە جووڵەی ئاوی رووبار و جۆگەكان بەرهەم دەهێنا، 30 ساڵ بەسەر دامەزراندنی حكوومەتی هەرێمدا تێپەڕیوە بەڵام هێشتا پێداویستییەكانمان لە رووی دابینكردنی كارەبای 24 كاتژمێری نەهاتۆتە دی، چونكە بەهۆی پێشكەوتنی بوارە جیاجیاكانی ژیان، خواست لەسەر وزە رۆژ بە رۆژ زیادی كردووە.

ئەمڕۆ لەسەر ئاستی جیهاندا خواست لەسەر وزەی پاك لە زیادبووندایە و ئومێدمان وایە بە هاوكاریی داهێنەران و وەبەرهێنەرانی ناوخۆ و هاوكاری و پاڵپشتیی سەرمایەدارانی دەرەكیش، بتوانین لە داهاتووێكی نزیكدا بەهۆی تەكنەلۆجیای ژینگەدۆست رێژەیەكی بەرچاوی پێداویستیمان بۆ وزە دابین بكەین و بەو ڕێگەیەش بەشدارییەكی كاراتر لە پاراستنی ژینگە و كەشوهەوای گۆی زەوی بكەین.

هاوبەشەكانمان لەم تەحەدییە تێدەگەن، لە سەردانەكانی ئەمساڵم بۆ ئیمارات سەرسامبووم بەو وڵاتە بەهێزەی كە لە ماوەی كەمتر لە 50 ساڵ بونیاد نراوە، متمانەبەخۆبوون و وزەی كۆمەڵگە و مۆدێلەكەی مایەی سەرنج بوون. دەوڵەتە مۆدێرنەكان لە سەرانسەری ناوچەكە و ئاسیادا بەهۆی دیدێكی هاوبەشەوە بۆ دروستكردنی دەوڵەتێك كە بۆ دابینكردنی پێداویستییەكانی هاووڵاتیانی خۆی، لە پێشەنگی داهێنانەكانیدا بێت، دەستیان بە پەرەپێدانی وزەی پاك و پێشخستنی دیزاین و زانست و تەكنەلۆژیا و كولتوور كردووە، ئەوانەی زوو دەستیان پێكردووە، ئێستا لە پێشەنگی داهێنانی جیهانیدان، من مۆدێلی هاوشێوەم لە سەرانسەری كەنداودا بینیوە، ئەم دەستكەوتانەیان جێگەی دەستخۆشییە.

لە كوردستانیشدا هاونیشتمانیانمان گەورەترین سەرمایەی وڵاتن، ئەمەش دەبێتە پرەنسیپی كاركردن و بەردی بناغەی ئەنیستیتیوتی داهێنان و نوێگەریی كوردستان.

ئامادەبوانی بەڕێز

KII پاركێكی زانستی دروست دەكات، داهێنەران لەناو ئەو پاركەدا تاقیگە و كارگەی جۆراوجۆریان لەبەردەست دەبێت، تاكوو بتوانن بیرۆكەكانیان بخەنە بواری كردەیی و لە بواری جیاجیای زانستی و تەكنەلۆژیا و پزیشكی و باشتركردنی كوالێتیی ژیاندا بەدواداچوون بۆ توێژینەوەكانیان بكەن. هەر ئەم پاركە دەبێتە شوێنی یەكگرتنەوەی ناوەندە ئەكادیمی و زانستە جیاجیاكان، كار و ئامانجە هاوبەشەكانمان لەگەڵ زانكۆكان و ناوەندەكانی توێژینەوە لە لایەكی دیكەوە، پەیوەندییەكی باش بۆ داهێنان و پێشخستنی ژێرخانی زانستی. لە دوا هەنگاودا خاوەن بیرۆكەكان پشتیوانیی ئەم دامەزراوەیان دەبێت بۆ تۆماركردنی داهێنان و بیرۆكەكانیان لە ناوخۆ و دەرەوەی وڵات و ئاسانكارییان بۆ دەكرێت تا خاوەن سەرمایەكان وەبەرهێنان لەسەر بیرۆكەكانیان بكەن و داهێنانەكانیان ببێتە سەرچاوەی كار و ژیان بۆ خۆیان و زیادكردنی دەرفەتی كار و پێشخستنی ئابووریی وڵات.

بێگومان دامەزراوەكانی حكوومەت و تەنانەت كەرتی تایبەتیش دەتوانن لە پرۆسەی چاكسازی و پێشخستنی خزمەتگوزارییەكانیان سوود لە هەموو ئەو داهێنانانەدا وەربگرن كە لە پرۆژەی پاڵپشتیی ئەم ئەنیستیتیوتەدا دەگەنە ئەنجام.

لە كۆتاییدا دەمەوێ بە ڕێز و پێزانینەوە ئاماژە بە رۆڵی داهێنەرانەی ئەو كوردە بەهرەمەندانە بكەم كە  چ لە ناوخۆ و چ لە دەرەوە ناسیومن و هاوبەشن لە دیدگەكەمان و باوەڕیان بە تواناكانی گەلەكەمان هەیە. بەپێی توانا هەوڵداوە بیانبینم و گوێیان لێ بگرم.

خاوەنكاران، قوتابیان و بزنسمان و بازرگانان كە ئامادەن گۆڕانكاری لە ناوچەكەماندا بكەن، خواست و ئیرادەی ئێمەیان بەهێزتر كردووە و تەنانەت كاریگەرییان لەسەر سیاسەتەكانی حكوومەتیشدا هەبووە، هەندێكیان پێشتر سەرمایە و وەبەرهێنانیان لە بەریتانیا و ئەمریكا و ئەوروپا راكێشاوە بۆ ئەوەی یارمەتیدەر بن لە پەرەپێدانی بیرۆكەكانیان، رۆلەكانی گەلەكەمان لە دەرەوەی وڵات خەڵاتی بەناوبانگیان لە بواری جیاجیای زانستیی وەك فیزیا و بیركاری و ئەندازیاریدا بەدەست هێناوە، هەندێكیان كۆمپانیایان لە بواری تەندروستی و خۆراك و كەرتەكانی دیكەدا دروست كردووە كە ئێستا  بەهاكەی ملیارەها دۆلارە.

لەو باوەڕەدام كە ئەم شوێنە دەبێتە شوێنی كۆبوونەوەی عەقڵی گەورە كە توانا و كۆشش و ئامانجەكانیان تێیدا یەك دەگرنەوە، لەسەر ئەم خاكە هەموومان دەتوانین بوێر بین و خەونی گەورە ببینین.

با هەموومان بەیەكەوە بوەستیت بۆ دەستخۆشیكردن لە دەست بەكاربوونی ئەنیستیتیوتی داهێنان و نوێگەریی كوردستان كە بەردی بناغەی هەنگاونان بەرەو گەلێكی پڕ زانیاری و وڵاتێكی بەهێزتر دەبێت.

زۆر سوپاس